Κείμενα

Τα κείμενα που γράφω κατά καιρούς μοιάζουν με δέντρα που φυτρώνουν ανάμεσα στα γεγονότα της καθημερινής ζωής και της επαγγελματικής δράσης. Στην ουσία όμως είναι ενεργά κείμενα με πολλαπλές απηχήσεις από την προσωπική μου ζωή και τη δράση μου ως ψυχοθεραπευτή. Αναβλύζουν με πηγαίο τρόπο από συναπαντήματα με πρόσωπα που κάθε φορά βρίσκονται δίπλα μου και μαζί τους μοιράζομαι σκέψεις και συναισθήματα. Κάποια πάλι, είναι από διαβάσματα που για διάφορους λόγους με συνεπαίρνουν. Υπάρχει ακόμη και μια κατηγορία με κείμενα που με ξαφνιάζουν, καθώς κάποια στιγμή τα προσπερνούσα σαν να ήταν αδιάφορα. Εκ των υστέρων θεωρώ αυτά τα κείμενα εξίσου σημαντικά, αν όχι σημαντικότερα, καθώς αντιπροσωπεύουν στιγμές της ζωής μου αυθόρμητης σκέψης και έκφρασης

Δάσκαλος στην αρχή της ελληνικής γλώσσας και αργότερα της ψυχολογίας στο Κολλέγιο Αθηνών και επικεφαλής του τμήματος Συμβουλευτικής. Το Κολλέγιο στάθηκε τότε ο πρώτος αποδέκτης και συμπαραστάτης των γλωσσικών και επιστημονικών ανησυχιών μου, τον ίδιο καιρό που άρχιζα και συνεχίζω μέχρι αυτή την ώρα το εν τέλει αχαρτογράφητο για γενικευμένη χρήση δρομολόγιο του ψυχοθεραπευτή.

Σήμερα μπορώ και ανιχνεύω τα σημεία αυτής της μακρόχρονης διαδρομής από διάφορες σημειώσεις μου, μερικές φορές όμως αντλώντας από τη μνήμη που δεν παραλείπει τους δεσμούς με τα πρόσωπα των δασκάλων μου : τον πρώτο καιρό, στα πανεπιστημιακά χρόνια, ο Παναγιώτης Σακελαρόπουλος, αργότερα η Χάρις Κατάκη, μετά ο Μony Elkaim, και, υστερότερα, ο Θανάσης Τζαβάρας.

 

 

 

Τον Θανάση Τζαβάρα τον συνόδεψα με άλλους φίλους και συναδέλφους ως το έσχατο σημείο της εξόδου του ή, να το πω αλλιώς, ως την είσοδό του στο καθ’ημάς άγνωστο. Μαζί του δούλεψα εποπτικά την ανεξάντλητη ακολουθία της μεταβιβαστικής σχέσης , σε γνώση ωστόσο και των δυο, παρόλο που αυτό ποτέ δεν χρειάστηκε να λεχτεί ρητά, πως στο βάθος δουλευόταν η σχέση με τον πατέρα.

 

Το γράψιμο, πέρα από τα άλλα, είναι μια πράξη διαμεσολάβησης , ο ενοποιητικός μεσάζων μεταξύ δράσης της καθημέρα ζωής, δράσης του επαγγέλματος και δράσης του διαβάσματος. Με ένα τρόπο, ο οποίος άλλοτε λογικά και άλλοτε αυθόρμητα ερχόταν στην επιφάνεια, δουλειά και διάβασμα συναντήθηκαν και συμπορεύτηκαν. Γινόντουσαν οι διαμεσολαβητές για μια διαφορετική επικοινωνία με τον άλλο ή για μια συνάντηση με αυτό που αναδύεται από μόνο του την ώρα του γραψίματος .

 

Τα κείμενα ποικίλης λογής, λοιπόν, στάθηκαν από τότε μια διαφορετική από τις συνήθεις συνήθειές μου απεικόνιση της μέριμνας για το απέναντί μου υποκείμενο, τον σύντροφο, τον συνομιλητή, τον αποδέκτη των συναισθημάτων. Την ετερότητα ή όπως αλλιώς την αποκαλέσω, αλλότητα, κατάφερνα με το γράψιμο να την ξεχωρίζω στα συστατικά της σύνθεσής της . Γινόταν τότε ένα πλούσιο υλικό μετάδοσης συναισθήματος και γνώσης με όχημα τις απρόσμενες εκδοχές που επιφυλάσσει η διάκριση του διαφορετικού. Οι παλαιοί των συστημάτων αναφέρουν ότι κάθε είδους ανταλλαγή μηνυμάτων, όσο φροντισμένη και αν είναι, συνοδεύεται από θόρυβο. Από ένα θόρυβο σύμφυτο με τη μετάδοση, συγχρόνως όμως συναφή με την παρουσία του άλλου. Δεν έχουν άδικο, αν θυμηθώ πόσες ακόμη όμορφες στιγμές θα είχα προσθέσει στη ζωή μου συντονίζοντας τη δική μου φωνή με του άλλου και περιορίζοντας έτσι τον δαίμονα του θορύβου.

 

Η προσήλωσή μου στη δράση της ζωής έκανε να μην ασχοληθώ αποκλειστικά με τον τύπο γραψίματος που χαρακτηρίζει τον συνεπή συγγραφέα. Οι γραπτές νησίδες των κατά περίσταση κειμένων μου, μεσοπέλαγα σχηματισμοί, αναδυόντουσαν ως συναπτικοί ιστοί στην πολυκύμαντη ροή των γεγονότων. ΄Αλλοτε πάλι έδιναν κίνηση στα πανιά, όταν οι καιροί ακύμαντοι, του καλοκαιριού κυρίως, έκαναν τη θάλασσα παχύρευστη σαν το κρητικό λάδι .

Σε ευαίσθητες στιγμές συναισθηματικής φόρτισης ή σε άλλες προσωπικού αναστοχασμού, στα διαλείμματα της εβδομάδας ή στη σιωπή μιας ώρας το βράδυ κάτω από τη λάμπα, τα κείμενα που σποραδικά έγραφα έδιναν μορφή στο βίωμα και φωνή στα πυκνά διαβάσματα, κάποια από αυτά με αφετηρία στην πρώιμη εφηβεία. Πρόσφατα περιστατικά ψυχοθεραπείας, συζητήσεις με ομoτέχνους, με τις εκπαιδευόμενες και τους εκπαιδευόμενούς μου, φρέσκα αναγνώσματα από την επιστήμη και την τέχνη του ψυχοθεραπευτή ή απόηχοι από άλλα, παλαιότερα και νεότερα της πεζογραφίας και της ποίησης, έμπαιναν σε ένα κανόνα που οριζόταν την ίδια ακριβώς στιγμή της έφαρμογής του. Ιδέες, ήχοι ακόμη και μυρωδιές διαπλέκονταν σε ενιαίο σώμα και έβρισκαν έκφραση στον γραπτό λόγο που επιχειρούσα.

 

Τα «κείμενα» λοιπόν λειτούργησαν σαν εκφράσεις εσωτερικευμένης ενέργειας που κάνει συνδέσεις με το περιβάλλον και συνάμα επικοινωνεί στέλνοντας προς τα έξω έναν εξηγητικό κώδικα. Σήμερα είναι ένας τρόπος να δίνω ποικιλότητα μορφής στους στοχαστικούς μετασχηματισμούς της εμπειρίας. Από την άλλη μεριά αισθάνομαι ότι με τα κείμενα επιχειρώ γέφυρες συναλλαγής με το περιβάλλον, οικολογικές με την ευρύτερη έννοια, χωρίς να χρειάζεται κάποια υπέρβαση πέρα δηλαδή από τη φυσική σχέση των προσώπων μεταξύ τους και με το εκάστοτε πλαίσιο.

 

Μήπως όμως η παρατήρηση και η αποτύπωση αυτής της εσωτερικής διαδικασίας με αντικείμενο την επικοινωνία μηνυμάτων είναι κατά βάθος ένας ορισμός επιστημολογίας ; Φτάνω στο σημείο να λέω ότι η δουλεία μου όλο αυτό τον καιρό είναι έκφραση μιας προσωπικής επιστημολογικής εφαρμογής των ιδεών και των εμπειριών μου από την πράξη της ψυχοθεραπείας και την εκπαίδευση των νέων ψυχοθεραπευτών. Μία σύνθεση τέχνης και επιστήμης. Με τούτο το σκεπτικό τα κείμενα που ακολουθούν είναι μέρη ενός συνόλου και συνιστούν όλα μαζί μια διαδικασία ενότητας παρόλο που η αναφορά τους βρίσκεται στη συνηθισμένη εμπειρία του καθημερινού βίου .

​

​

​